ชื่อไทย
ปีบทอง
ชื่อท้องถิ่น
กากี (ภาคใต้), จางจืด (ชัยภูมิ), ปีบทอง (กรุงเทพฯ)
ชื่อสามัญ
<p>-</p>
ชื่อวิทยาศาสตร์

Radermachera hainanensis Merr.

สกุล
Radermachera
สปีชีส์
hainanensis
ชื่อพ้อง

Radermachera grandiflora Dop

Radermachera pierrei Dop

Radermachera poilanei Dop

ชื่อวงศ์
BIGNONIACEAE
กลุ่มพรรณไม้
ไม้ยืนต้น
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น ไม้ต้นไม่ผลัดใบ สูง 5-25 ม. เปลือกเรียบ สีน้ำตาลอมเทาหรือสีเทา  มีช่องอากาศ (lenticel) จำนวนมาก 

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 2-3 ชั้น เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก ก้านใบยาว 9-20 ซม. แกนกลางใบยาว 15-40.5 ซม. มีใบย่อย 13-49 ใบ รูปใบหอกหรือรูปใบหอกแกมรูปรี กว้าง 1.8-7 ซม. ยาว 5-15 ซม. ปลายเรียวแหลมหรือยาวคล้ายหาง โคนรูปลิ่มหรือมน ขอบเรียบ บางครั้งจักฟันเลื่อย แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ เกลี้ยงทั้ง 2 ด้าน เส้นแขนงใบข้างละ 3-5 เส้น ก้านใบย่อยยาว 0.5-1.3 ซม.

ดอก เป็นช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ช่อแขนงสั้นมาก ออกตามกิ่ง พบน้อยที่ออกตามปลายกิ่ง แต่ละช่อมี 2-6 ดอก ไม่มีใบประดับย่อย ดอกรูปปากเปิด ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 4.5-6 ซม. กลีบเลี้ยงสีเขียว ร่วงง่าย โคนเชื่อมติดกันเป็นรูประฆัง ปลายแยกเป็น 2-3 แฉก กลีบดอกสีส้ม ช่วงโคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดรูปทรงกระบอกแคบ ช่งปลายผาายออกเป็นรูประฆัง ปลายแยกเป็น 5 แฉก เกสรเพศผู้ที่สมบูรณ์ 2 คู่ ยาวสองสั้นสอง โคนก้านชูอับเรณูมีขนต่อม มีเกสรเพศผู้เป็นหมัน 1 เกสร เกสรเพศเมียรังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี 2 คาร์เพล แต่ละคาร์เพลมีออวุลจำนวนมาก

ผล แบบผลแห้งแตกกลางพู รูปทรงกระบอกแคบ กว้าง 4-6 มม. ยาว 23-72 ซม. มีผนังกั้นผลรูปคล้ายสี่เหลี่ยม

เมล็ด รูปสี่เหลี่ยม มีปีกบาง 2 ข้าง สีขาว ค่อนข้างโปร่งแสง เมล็ดและปีกรวมกันกว้าง 2-4 มม. ยาว 1-1.5 ซม. มีเมล็ดจำนวนมาก

สภาพนิเวศ
กลางแจ้ง
สภาพนิเวศวิทยา

มักพบตามริมลำธารและพื้นที่เปิดโล่งในป่าดิบแล้งและป่าดิบชื้น ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง 50-800 ม. 

ถิ่นกำเนิด

จีน ภูมิภาคอินโดจีน

การกระจายพันธุ์

ในประเทศไทยพบทางภาคตะวันออก ภาคตะวันตกเฉียงใต้ ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้

การปลูกและการขยายพันธุ์

ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

ระยะเวลาการติดดอก
ธันวาคม-กุมภาพันธ์
ระยะเวลาการติดผล
มกราคม-เมษายน
ประเภทการใช้ประโยชน์
พืชประดับ,พืชใช้เนื้อไม้,พืชให้ร่มเงา

ปลูกเป็นไม้ประดับให้ร่มเงา

แหล่งอ้างอิง

วีรีศา บุญทะศักดิ์. 2563. อนุกรมวิธานพืชสกุล Dolichandrone (Fenzl) Seem., Mayodendron Kurz และ Radermachera Zoll. & Moritzi ฺ(Bignoniaceae) ในประเทศไทย, วิทยานิพนธ์ปริญญาโท. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. “ปีบทอง”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.dnp.go.th/botany/detail.aspx?wordsLinkno=3492&words=ปีบทอง&typeword=word (15 กุมภาพันธ์ 2560).

POWO.  2019. Plants of the World Online. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet ;http://www.plantsoftheworldonline.org/Retrieved July 20, 2022.

TPL.2013. The Plant List Version 1.1.Published on the Internet; Available Source: http://www.theplantlist.org/ (accessed 1st January), July 20, 2022.

Zhang, Z. and T. Santisuk.  1998.  Bignoniaceae,pp. 213-225.In C. Y. Wu and P. H.   Raven, eds.  Flora of China Vol. 18.  Science Press, Beijing, China.

 

 

รายการรูปภาพ

กลับหน้ารายการพรรณไม้