ชื่อไทย
เนียมหูเสือ
ชื่อท้องถิ่น
หอมด่วนหูเสือ หอมด่วนหลวง (ภาคเหนือ)/ เนียมหูเสือ (ภาคอีสาน)/ ผักฮ่านใหญ่ (ไทยใหญ่)/ ผักหูเสือ (ไทย)/ โฮว้หีเช่า (จีน)
ชื่อสามัญ
Mexican mint/ Mother of herbs
ชื่อวิทยาศาสตร์

Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng.

สกุล
Plectranthus
สปีชีส์
amboinicus
ชื่อพ้อง

Coleus amboinicus Lour.

Coleus amboinicus var. violaceus Gürke

Coleus aromaticus Benth.

Coleus carnosus Hassk.

Coleus crassifolius Benth.

ชื่อวงศ์
LAMIACEAE
กลุ่มพรรณไม้
ไม้ดอก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น ไม้ล้มลุก สูง 0.3-1.0 ม. ลำต้นอวบน้ำ หักได้ง่าย กิ่งและลำต้นค่อนข้างกลม ต้นอ่อนจะมีขนขึ้นอย่างหนาแน่น

ใบ เดี่ยวเรียงสลับตั้งฉาก รูปไข้ค่อยข้างกลม กว้าง 4-6 ซม. ยาว 5-7 ซม. โคนใบมนตัด มีครีบยาว ปลายใบมน ขอบใบเป็นจักคลื่นมน ๆ รอบ ๆ ใบ แผ่นใบสีเขียว แผ่นใบหนาและอวบน้ำ เส้นใบเว้าลึก ผิวใบมีขนอ่อนนุ่ม ก้านใบ ยาว 2.0-2.4 ซม.

ดอก ดอกออกเป็นช่อที่ปลายยอด ช่อดอกยาว 10-20 ซม.ดอกย่อย 6-8 ดอก ติดกันหนาแน่นเป็นวง และมีขน มีใบประดับรูปไข่ กว้างและยาว 3-4 ซม. ดอกสีฟ้า กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูประฆัง ด้านนอกมีขน ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกสีม่วงขาว 5 กลีบ ลักษณะคล้ายรูปเรือ โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอดประมาณ 3-4 มม. ปลายแยกเป็น 2 กลีบ

ผล ขนาด กว้าง 0.5 มม. ยาว 0.7 มม.

 

สภาพนิเวศ
กลางแจ้ง,ร่มรำไร
สภาพนิเวศวิทยา

ขึ้นได้ในทุกสภาพดิน เจริญเติบโตได้ดีในดินอุดมสมบูรณ์ที่มีอินทรีวัตถุสูง ชอบความชื้นมาก และแสงแดดปานกลาง พบขึ้นตามที่รกร้างทั่วไป ตามที่ลุ่มชื้นแฉะทั่วทุกภาคของประเทศ แต่พบได้มากทางภาคเหนือ

ถิ่นกำเนิด

เอเชียเขตร้อนและเขตอบอุ่น แถบแปซิฟิก ออสเตรเรีย 

การกระจายพันธุ์

แอฟริกา อินเดีย

การปลูกและการขยายพันธุ์

เพาะเมล็ด ปักชำ ตอนกิ่ง

ประเภทการใช้ประโยชน์
สมุนไพร,พืชประดับ

ราก ช่วยรักษาเลือดลมให้เป็นปกติ ช่วยดับกลิ่นปาก แก้ปวดฟัน ป้องกันฟันผุ

ต้น ช่วยทำให้เจริญอาหาร ช่วยแก้ฝีในหู แก้ปวดหู หูน้ำหนวก และแก้พิษฝีในหู ลดไข้ตัวร้อน แก้ไข้หวัดในเด็กได้ ช่วยแก้โรคหืดหอบ ช่วยแก้ไอ แก้หวัด แก้อาการท้องอืด

ใบ ช่วยทำให้เจริญอาหาร บำรุงร่างกาย ช่วยแก้ฝีในหู แก้ปวดหู หูน้ำหนวก และแก้พิษฝีในหู ช่วยดับกลิ่นปาก แก้ปวดฟัน ป้องกันฟันผุ แก้อาการปวด ลดไข้ แก้อาการหวัด คัดจมูก แก้อาการไอ ไอเรื้อรัง แก้เจ็บคอ คออักเสบ ต่อมทอนซิลอักเสบ แก้โรคหืดหอบ แก้ไอ แก้หวัดได้อีกด้วย แก้อาการท้องอืด ช่วยขับลม แก้อาการปวดท้อง อาหารไม่ย่อย แก้ทางเดินปัสสาวะอักเสบ ช่วยขับน้ำคาวปลา รักษาแผลเรื้อรัง แผลที่มีน้ำเหลือง น้ำหนอง หรือเป็นตุ่มพุพอง รักษาหิด แก้แมงป่องต่อย ตะขาบกัด รักษาอาการบวม แก้ปวดข้อ แก้ลมชัก บำรุงน้ำนมหลังคลอดของสตรี

แหล่งอ้างอิง

คณะกรรมการวิชาการดำเนินงานส่วนสวนสมุนไพรพืชสวนโลก. 2549. สวนสมุนไพรในงานมหกรรมพืชสวนโลก 2549. พิมพ์ครั้งที่ 1. บริษัท สามเจริญพาณิชย์ (กรุงเทพฯ) จำกัด. กรุงเทพมหานคร. 464 น.

Kew Science,The Royal Botanic Gardens. “Plectranthus L'Hér.”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:328178-2 (1 พฤศจิกายน2559).

ThaiHerbal.org. 2015. “หูเสือ”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://thaiherbal.org/1816 (1 พฤศจิกายน2559).

Useful Tropical Plants. 2014. “Plectranthus amboinicus”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Plectranthus+amboinicus (1 พฤศจิกายน2559).

รายการรูปภาพ

กลับหน้ารายการพรรณไม้