Manilkara zapota (L.) P.Royen 'Sali Yak'
Sali Yak
-
ต้น: เป็นไม้ยืนต้น สูง 3-5 ม.
ใบ: ใบเดี่ยว ออกเวียนสลับถี่บริเวณปลายกิ่ง ปลายใบแหลม โคนมน
ดอก: ออกเป็นช่อกระจุกที่ซอกใบใกล้ปลายยอด ดอกมีขนาดเล็ก สีขาวนวล มีกลีบดอก 5 กลีบ
ผล: มีด้วยกัน 2 ชนิดคือ ชนิดผลกลมแป้นเล็กน้อย และชนิดผลกลมรียาว ขนาดผลใหญ่ รสชาติหวานกรอบอร่อยเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ผลโตเต็มที่มีน้ำหนักเฉลี่ยระหว่าง 3 ผลต่อ 1 กิโลกรัม บางครั้งในต้นเดียวสามารถติดผลได้ 2 รูปแบบตามที่กล่าวข้างต้น ถือว่าเป็นเรื่องแปลกที่สุด รสชาติสุกหวานกรอบ เนื้อไม่เละ
เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย เป็นไม้ชอบแดด ไม่ชอบน้ำท่วมขัง หลังปลูกรดน้ำพอชุ่มเช้าเย็น บำรุงปุ๋ยมูลสัตว์กลบฝังดินรอบโคนต้นเดือนละครั้งสลับกับใส่ปุยสูตร 16-16-16 ครึ่งเดือนครั้ง เมื่อต้นสูงประมาณ 3 ม. จะเริ่มติดผลชุดแรกและจะติดผลดกขึ้นเรื่อยๆตามอายุของต้น
ประเทศเวียดนาม
เม็กซิโก อเมริกากลาง และหมู่เกาะอินเดียตะวันตก แล้วแพร่ขยายไปยังประเทศเขตเอเชีย
ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และเสียบยอด
1. ผลสุกนิยมรับประทานเป็นผลไม้ เนื้อให้รสหวาน นุ่ม บางพันธุ์มีความกรอบ
2. นํ้ายางสีขาวจากลำต้น และกิ่งใช้ทำหมากฝรั่ง
3. ผลสุกใช้ทำละมุดกระป๋องหรือละมุดอัดขวด
4. ผลสุกนำมาปอกเปลือก สับเป็นชิ้น แล้วนำมาบีบคั้นน้ำใช้ทำไวน์ละมุด
5. ผลสุกนำมาปอกเปลือก คัดแยกเอาเฉพาะเนื้อสำหรับใช้ทำแยม พาย และพุดดิ้งละมุด
6. การแปรรูปผลละมุดอีกวิธีหนึ่ง โดยการนำผลละมุดมาปอกเปลือก แล้วหั่นเป็นชิ้นๆ จากนั้น นำไปต้มกับนํ้าเชื่อม แล้วนำเนื้อละมุดที่ต้มสุกแล้วมาใส่ในขวดโหลหรือขวดแก้ว นำนํ้าเชื่อมไปต้มให้เดือดแล้วเทใส่ขวดให้ท่วมเนื้อละมุดเก็บไว้รับประทาน ต่อไป
ละมุดยักษ์สาลี่ คือละมุดฝรั่งสายพันธุ์หนึ่งที่เกษตรกรชาวเวียดนามได้นำเอาพันธุ์ไปปลูกและขยายพันธุ์ แล้วเกิดการกลายพันธุ์ถาวรเป็นละมุดพันธุ์ใหม่ที่เกิดในประเทศเวียดนาม
ไทยรัฐออนไลน์. “"ละมุดยักษ์สาลี่" กับเส้นทางพันธุ์หวานกรอบ”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://www.thairath.co.th/content/484832 (6 มิถุนายน 2560).
Puechkaset. “ละมุด(Zapote) ประโยชน์ และการปลูกละมุด”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://puechkaset.com/ละมุด/ (6 มิถุนายน 2560).
The Plant List. 2013. “Manilkara zapota (L.) P.Royen”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-120271 (6 มิถุนายน 2560).