Coelogyne brachyptera Rchb. f.
Pleione brachyptera (Rchb. f.) Kuntze
Coelogyne virescens Rolfe
ลำต้น เป็นกล้วยไม้ขึ้นบนหิน เหง้ามีเส้นผ่านศูนย์กลาง 6-7 มม. ลำลูกกล้วยรูปทรงกระบอก กว้าง 1-2.5 ซม. ยาว 6-16 ซม. เป็นเหลี่ยม แต่ละลำลูกกล้วยเจริญบนเหง้าห่างกัน 1.5-3 ซม.
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกที่ปลายลำลูกกล้วย ลำละ 2 ใบ รูปใบหอกแกมรูปรี กว้าง 2.5-6 ซม. ยาว 12-25 ซม. ปลายแหลม แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ เส้นใบ 5-7 เส้น เส้นกลางใบเป็นร่องทางด้านบน
ดอก เป็นช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกที่โคนลำลูกกล้วย แต่ละช่อมี 2-7 ดอก ก้านช่อดอกยาว 4-8 ซม. ที่โคนมีกาบหุ้ม 5-9 กาบ แกนกลางใบยาว 3-15 ซม. ใบประดับย่อยรูปใบหอก ยาว 1.7-4 ซม. ติดทน ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 -6 ซม. มีกลิ่นหอม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกสีเขียวอ่อนหรือสีเหลืองอมเขียว กลีบปากสีขาวอมเขียว กลีบปากสีขาวนวล มีแต้มสีดำหรือสีน้ำตาลแดงขนาดใหญ่ กลีบเลี้ยง 3 กลีบ ทั้ง 3 กลีบรูปใบหอกแกมรูปไข่หรือรูปใบหอกแกมรูปรี กว้าง 0.5-1.1 ซม. ยาว 3-3.8 ซม. กลีบดอก 3 กลีบ กลีบคู่ข้างรูปรีแคบหรือรูปแถบ กว้าง 3-5 มม. ยาว 2.8-3.2 ซม. กลีบปากกว้าง 1-1.5 ซม. ยาว 2.1-2.5 ซม. แยกเป็น 3 แฉก แฉกข้างรูปรี ตั้งขึ้น แฉกกลางรูปรีกว้างหรือค่อนข้างกลม กว้าง 1.3-1.5 ซม. ยาว 1.5-1.7 ซม. ขอบกลีบเป็นคลื่น ด้านบน (adaxial) มีสันและปุ่มรูปทรงกระบอกเรียงค่อนข้างเป็นระเบียบ 3 แถว เส้าเกสรยาว 1.4-1.6 ซม. ปลายแผ่เป็นครีบ
พบตามป่าผลัดใบ ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง 200-500 ม.
เมียนมา ภูมิภาคอินโดจีน
ในประเทศไทยพบเกือบทุกภาค ยกเว้นภาคตะวันตกเฉียงใต้และภาคใต้ ในต่างประเทศพบที่เมียนมา ลาว เวียดนาม และกัมพูชา
ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดในสภาพปลอดเชื้อและแยกกอ
ปลูกประดับ
สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพรรณพืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2557. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย เต็ม สมิตินันทน์ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2557. สำนักงานพระพุทธศาสนา, กรุงเทพฯ.
Forest Haerbarium. 2024. e-Flora of Thailand 'Coelogyne Lindl.'. Published on the Internet, https://botany.dnp.go.th/eflora/ floraspecies.html?tdcode=05772. Retrieved 18 Oct. 2024.
POWO (2019). Plant of the World Online. Facilitated by the royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet, https://powo.science. kew.org/. Retrieved 18 Oct. 2024.
TPL. 2013. The Plant List Version 1.1.Published on the Internet; Available Source: http://www.theplantlist.org/ (accessed 1st January), Oct. 18, 2024.
WFO. 2024. Coelogyne brachyptera Rchb. f. Published on the Internet, https://www.worldfloraonline.org/taxon/wfo-0000906964. Accessed on: 18 Oct. 2024.