Plantago major L.

Plantago borysthenica Wissjul.

Plantago dregeana Decne.

Plantago gigas H. Lév.

Plantago jehohlensis Koidz.

Plantago latifolia Salisb.

ต้น ไม้ล้มลุกขนาดเล็ก อายุหลายปี เนื้ออ่อน สูง 30-120 ซม. ลำต้นสั้นติดดิน รากสั้น

ใบ ใบเดี่ยวเรียงสลับ ออกเป็นกระจุก แทงขึ้นมาจากใต้ดินคล้ายใบผักกาด แต่ก้านใบจะยาวกว่า ใบรูปไข่ กว้าง 12-16 ซม. ยาว 20-30 ซม. ปลายใบเป็นติ่งแหลม โคนใบเรียวแหลม ขอบใบหยักเล็กน้อย แผ่นใบเรียบ สีเขียว มีเส้นใบตามยาว 5-7 เส้น เมื่อใบหักเมื่อดึงออกจะเห็นเส้นคล้ายเส้นเอ็นยืดออกมา

ดอก ออกเป็นช่อ แทงขึ้นมาจากลำต้นกลางกอ ก้านช่อดอก ยาว 20-25 ซม. มีดอกย่อยขนาดเล็ก แห้ง เป็นสีเขียวอ่อนหรือสีน้ำตาล ไม่มีก้านดอกย่อย เรียงอัดแน่นอยู่บนแกนช่อดอก

ผล ผลมีขนาดเล็กสีเขียวอมน้ำตาลหรือสีน้ำตาลถึงดำ ผิวเรียบ เมื่อแก่แล้วแตกออก

เมล็ด ประมาณ 8-15 เมล็ด ขนาดเล็ก

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

รัฐแอละแบมา หมู่เกาะอะลูเชียน แองโกลา อัสเซนชัน บาฮามาส เบอร์มิวดา กัมพูชา โคลอมเบีย หมู่เกาะคุก คอสตาริกา คิวบา สาธารณรัฐโดมินิกัน เกาะอีสเตอร์ เอริเทรีย เอธิโอเปีย ฟิจิ จาไมกา เคนยา เม็กซิโก นิวแคลิโดเนีย นีวเว นอร์ฟอล์ก ปานามา ปวยร์โตรีโก ซามัว เซเชลส์ แคริบเบียน รัฐเทนเนสซี ตองงา ตรินิแดดและโตเบโก ตริสตันดากูนยา เวเนซุเอลา หมู่เกาะวินด์เวิร์ด แซมเบีย สาธารณรัฐซาอีร์ ซิมบับเว

เพาะเมล็ด แยกกอ

ราก แก้กระษัย แก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย แก้ปวดหลัง ปวดเอว แก้อาการช้ำใน

ใบ แก้เลือดกำเดาไหล ช่วยลดอาการบวม แก้โรคเชื้อราที่เท้า รักษาอาการไหม้จากการถูกแสงแดด ถูกลม แก้ปวดหลังปวดเอว

ทั้งต้น ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้ช้ำรั่ว แก้กามโรค แก้ทางเดินปัสสาวะอักเสบ ดับพิษร้อน แก้ท้องร่วง ดับพิษฝี แก้ปัสสาวะแดง ปัสสาวะเป็นเลือด ปัสสาวะขุ่น ตำพอกแผลที่หายยาก แก้ขอบตาเป็นเม็ดบวม ช่วยให้หายเมื่อย

เมล็ด ช่วยทำให้ตาสว่าง แก้ปัสสาวะเป็นเลือด ขับปัสสาวะ

คณะกรรมการวิชาการดำเนินงานส่วนสวนสมุนไพรพืชสวนโลก. 2549. สวนสมุนไพรในงานมหกรรมพืชสวนโลก 2549. พิมพ์ครั้งที่ 1. บริษัท สามเจริญพาณิชย์ (กรุงเทพฯ) จำกัด. กรุงเทพมหานคร. 464 น.

Kew Science,The Royal Botanic Gardens. “Plantago major L.”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:321286-2 (28 ตุลาคม 2560).

ThaiHerbal.org. 2015. “ผักกาดน้ำ”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://thaiherbal.org/1494/1494 (3 สิงหาคม 2560).

The Plant List. 2013. “Plantago major L.”. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2569743 (3 สิงหาคม 2560).